Helen Mirren: "Koningin Elizabeth nodigde me uit voor de thee, maar zei niets over de Koningin."

Helen Mirren zit op de zwarte bank in het kantoor van de burgemeester van Guagnano, een dorp in Zuid-Italië, omringd door weelderige wijngaarden van de Negroamaro. Ze is volledig in het wit gekleed, dezelfde kleur als haar schouderlange haar. Ze heeft net duizenden mensen die haar kwamen bezoeken verteld over haar liefde voor Salento , het land waar ze al 17 jaar woont met haar man Taylor Hackford , regisseur van An Officer and a Gentleman en The Devil's Advocate , eveneens een Oscarwinnaar. Later zal ze dansen op het balkon van het stadhuis als een meisje wiens ogen stralen van geluk.

Je wordt 80. Wat voor effect heeft dat op je?

Het leven is een constante en voortdurende reis, waarin we nieuwe fasen ingaan. Het is een natuurlijk proces. Eerlijk gezegd heb ik nooit echt nagedacht over verjaardagen, zelfs niet over verjaardagen die eindigen op een nul.

Je bent dus niet bang om ouder te worden?

Het getal 80 bezorgt me de rillingen, maar we zouden dankbaar moeten zijn dat we deze leeftijd hebben bereikt. Het is simpel: je sterft jong of je wordt oud, je moet het accepteren.

Je was aanwezig bij de Wimbledon-finale. Voor wie heb je gejuicht?

Uiteraard voor Jannik [Sinner]! Voor ons stonden twee Italiaanse jongens met de driekleurige vlag. Mijn man en ik konden het niet verdragen om zoveel gejuich voor Carlitos [Alcaraz] te horen en we schreeuwden Sinners naam uit volle borst. Het was geweldig.

Je bent geboren en getogen in Oost-Londen. Hoe was dat als jongvolwassene?

Mijn vader speelde altviool vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlog reed hij ambulances. Daarna werd spelen onmogelijk, dus ging hij als taxichauffeur werken. Voor die baan moest hij slagen voor het Kennis-examen, wat betekende dat hij vrijwel elke straat in de stad uit zijn hoofd kende. Hij, afkomstig uit een aristocratische Russische familie, had Google Maps in zijn hoofd.

Waren het ook moeilijke jaren voor de jonge Helen?

We hadden geen geld om naar de bioscoop of het theater te gaan, en we hadden geen televisie thuis. Toen ik 15 was, nam mijn moeder me mee naar een amateurvoorstelling van Hamlet , en ik was er helemaal door getransformeerd. Vanaf dat moment wist ik dat ik actrice wilde worden en alleen Shakespeares teksten wilde voordragen. Mijn eerste rol was zelfs Cleopatra. Shakespeares verhalen tot leven kunnen brengen op het podium werd mijn bestaansrecht.

Sindsdien heeft ze een Oscar gewonnen voor haar rol in "The Queen", een Golden Globe, de Volpi Cup in Venetië en verschillende BAFTA's. Ben je tevreden, of heb je nog acteerdroom die je wilt waarmaken?

Een actrice is nooit tevreden; ze is altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen. De overstap van theater naar film en vervolgens naar televisieproducties betekent mezelf testen met andere werkmethoden; het vraagt een andere energie, en die afwisseling stimuleert me. Maar sinds een paar jaar voel ik de behoefte om terug te keren naar mijn oude liefde, het theater, en dus naar Shakespeare.

"Ik ben normaal, net als iedereen, een landgenote. Ik leef de diepe eenvoud van de werkelijkheid. Hier ben ik een Italiaanse vrouw."

Heeft de echte Koningin Elizabeth ooit in besloten kring haar mening gegeven over uw optreden in 'The Queen'?

Ik kreeg een uitnodiging voor een theekransje op haar landgoed in Ascot. Ik dacht dat het een van die klassieke evenementen met 300 gasten zou zijn. Maar toen ik aankwam, waren we met z'n vijven: de koningin, ik, prins Philip en twee andere leden van de koninklijke familie. De echte Elizabeth zei niets over de koningin , maar ik denk dat de uitnodiging om zo'n intiem moment met haar te delen een compliment waard was.

Heeft de koningin ooit de tatoeage onder haar duim gezien?

Het zijn twee gekruiste V's, die gelijk en tegengesteld betekenen. We zijn mensen, en dus tegenstrijdig. Voor mij betekent het dat je er rekening mee moet houden dat anderen misschien anders zijn dan jij, maar dat betekent niet dat ze jouw waarden niet delen. Het is mijn levensfilosofie.

Hij woont al 17 jaar in Italië, in het uiterste zuidoosten van het land.

Ik werd over het algemeen verleid door de Italiaanse cultuur. Ik heb het dan niet alleen over de kerken, de musea, Dante en Fellini, van wie ik natuurlijk hou. Waar ik van hou, is het alledaagse, gewone leven. Als buitenlander kan ik een stap terug doen, de negatieve dingen met een zekere afstand en meer zelfgenoegzaamheid bekijken. Mijn Italiaans verbetert elke dag dat ik hier ben, hoewel ik het nog steeds niet zo goed spreek. Ik heb de film Caligula opgenomen in Rome, waar ik drie maanden alleen doorbracht, omringd door Romeinen. Ik zorgde ervoor dat ik alles begreep wat ze zeiden tijdens diners en feestjes.

En uiteindelijk begreep hij het?

Jazeker. Italianen praten graag over kleding en eten!

Ze is te zien bij de slager, waar ze mortadella koopt, waar ze campagnes voert om kusttorens te redden, en waar ze ziekenhuizen bezoekt om vrouwen te bezoeken die aan kanker lijden...

Ik maak deel uit van de gemeenschap Tiggiano, het prachtige dorp in Beneden-Salento waar ik woon. Ik fiets, ik zit 's middags op het plein met een cappuccino, ik koop wat ik nodig heb in de supermarkt... Ik ben normaal, net als iedereen, een plattelandsvrouw. Zo wordt de diepe eenvoud van de werkelijkheid ervaren. Hier ben ik een Italiaanse.

"Ik heb vier jaar lang van Liam Neeson gehouden"

Maar is er dan niets wat je niet leuk vindt aan Italianen?

Nou ja, we zijn kletskousen, we roddelen graag. Maar wat een menselijke vrijgevigheid! Ik heb 15 jaar in de Provence gewoond en ik heb goed Frans geleerd. Maar de vriendelijkheid van de mensen hier is onvergelijkbaar. Ze hebben ons enorm geholpen toen we begonnen met de renovatie van de boerderij. En dat doen ze nog steeds.

Ze omschrijft zichzelf als een boer.

Taylor en ik kweken 800 granaatappelbomen en produceren biologisch sap door de vruchten met de hand te persen. Ik verzorg ook de moestuin en pluk tomaten en andere groenten. Ik ben dol op mijn tuin. Het geheim van ons huwelijk, dat al bijna 30 jaar duurt, is samen knutselen.

En ze strijden ook om de olijfbomen te redden die al 10 jaar lang worden aangetast door Xylella.

Samen met de non-profitorganisatie Save the Olives hebben we in acht jaar tijd 500 eeuwenoude olijfbomen gered door middel van enten. We hebben een kas gebouwd waar we samen met wetenschappers en landbouwkundigen nieuwe soorten olijfbomen kweken die resistent zijn tegen de bacterie. Ik vind het vreselijk dat er kinderen in Salentino zijn die ons groene erfgoed niet hebben gezien toen het nog gezond was.

Laten we teruggaan naar de liefde. Wat was vóór Taylor het allerbelangrijkste?

Ik was vier jaar lang dol op Liam Neeson. Met Taylor, die ik ontmoette op de set van Midnight Sun en voor wie ik ook speelde in Love Ranch , zijn we een team geworden dat gesterkt wordt door onze immense liefde voor Italië en ons landbouwproject, en door onze handen vuil te maken op het land.

Je bent ontrouw geweest... aan komiek Checco Zalone.

Ik zag zijn films in het vliegtuig. Ik begreep de woorden niet helemaal, maar ik was gefascineerd door zijn manier van bewegen en gebaren. Ik wilde hem ontmoeten; we werden vrienden. Daarom stemde ik zonder aarzelen in met de video voor La Vacinada , die werd opgenomen op mijn boerderij . Hij was erg professioneel en ik stond erop de rol van het boerenmeisje te spelen dat ik ben.

Zwem jij nog steeds onder de kusttoren van Corsano als het volle maan is?

Toen ik hier voor het eerst aankwam en de maan in de zee bij Tricase Porto zag zakken, werd ik op slag verliefd. De zomernachten in Salento zijn doordrenkt van een vredige magie. Ik duik graag van de rotsen; ik ben geen strandmens.

Heb je ergens spijt van?

Mijn moeder zag niet wat ik allemaal had bereikt. Als Londense verliet ze de school op haar vijftiende om in een fabriek te gaan werken. Ik zou blij zijn geweest met mijn dramatische rollen en het wonen in mijn Italiaanse boerderij . Ik had ook graag Anna Magnani, mijn legende, ontmoet.